Delft viert restauratie monumentale kruiswegstaties
Categorie: Nieuws
Vanaf 6 april zal de nieuwe wisselexpositie 'Herrezen' te zien zijn in de Oude Kerk. De basis van deze expositie zijn acht enorme kruiswegstaties van de Delftse kunstenaar Herman Veldhuis (1878-1954). Om het verhaal compleet te maken zijn deze oude kruiswegstaties aangevuld met moderne werken van Willem Hesseling, afkomstig uit de Sint Jan in Gouda, en de prachtige keramiek sculpturen van de Delftse kunstenares Ria van Oosten. Als kers op de taart zal het Kamerkoor Delft Blue tijdens deze opening de Via Crucis van Franz Liszt uitvoeren.
Oud Goud
Herman Veldhuis was voormalig medewerker bij het glasatelier Jan Schouten, schilder, ontwerper en oprichter van de Delftse Kunstkring. Hij begon zijn loopbaan als decoratietekenaar bij de Nederlandse Linoleumfabriek Krommenie. Zijn ingezonden ontwerpen werden bekroond op de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1900. De glazenier Jan Schouten nam hem als hoofdontwerper in dienst als opvolger van Le Comte, die vertrok om directeur van de Delftse Porceleyne Fles te worden. In zijn 35-jarige loopbaan bij Schouten heeft hij meer dan 3500 ontwerpen gemaakt voor gebrandschilderde ramen. Vanaf 1935 ontwierp hij enkele kerkramen in de Nieuwe Kerk van Delft. Hij ontving de eervolle opdracht om vijftig ramen voor de Laurenskerk in Rotterdam te realiseren. Helaas zijn deze bij het bombardement op Rotterdam in 1940 verwoest. De kruiswegstaties in de voormalige Sint Hippolytuskerk zijn een teken van zijn vaardige hand.
De moderne werken
Willem Hesseling heeft ruim een jaar gewerkt aan de serie schilderijen die de lijdensweg van Christus op een geheel eigen wijze weergeven. Sober kleurgebruik en grote emotionele zeggingskracht maken deze werken tot een indringend geheel.
Hesseling schilderde in 2011 de 14 kruiswegstaties. Kruiswegstaties zijn meestal afbeeldingen van Christus, het kruis en omstanders tegen een achtergrond. Op Willems schilderijen staat echter een hoofd, een hand, een stuk van het kruis en op één doek. Geen compleet plaatje dus, maar sprekende elementen die staan voor het verhaal erachter.
"Bij mijn verkenning wat de lijdensweg voor mij zelf betekent, drong het getal drie zich aan me op… Het getal drie staat voor volmaaktheid.”
Willem Hesseling
Vandaar dat het getal drie een belangrijke rol speelt voor de verbeelding in zijn schilderijen.
Sculpturen die spreken
De prachtige keramiek sculpturen van Ria van Oosten laten details uit de staties over het lijden en sterven van Jezus zien. Zo vormen ze een eigentijdse interpretatie van een kruiswegstatie. Ria’s werk kenmerkt zich door het gebruik van verschillende kleuren patina op het keramiek.
’’De drijfveer achter de door mij gemaakte kruiswegstatie is de schoonheid van staties die ik in de loop der tijd zag in kerken in Nederland en daar buiten, door zoveel verschillende kunstenaars door de eeuwen heen gemaakt. Wat mij opviel was het vaak ontbreken van de opstanding van Christus aan het einde van de door mij geziene staties.’’
Ria van Oosten
Hippolytuskerk
De Sint Hippolytuskerk, gebouwd in 1886, is in 1973 onttrokken aan de erediensten. Bij de sloop van deze kerk zijn acht kruiswegstaties van de ondergang gered. Een bezorgde Delftenaar heeft deze staties in 2003 aan Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft geschonken.
Na adviezen van verschillende deskundigen heeft de SKED besloten de kruiswegstaties te laten restaureren. De Delftse firma Hoogduin heeft de restauratie uitgevoerd. Daarbij werden de afbeeldingen o.a. gereinigd en losgemaakt van de jute ondergrond en op een nieuw achterdoek aangebracht.
Via Crucis
De kruiswegstaties verbeelden de lijdensweg van Jezus. Liszt componeerde muziek bij elke statie, afwisselend voor koor en solist met pianobegeleiding en voor piano alleen. De Via Crucis klinkt anders dan zijn eerdere werken: door sobere, indringende tonen realiseert Liszt een grote zeggingskracht en verstilling. Dit is kenmerkend voor zijn latere levensjaren waarin de componist zich sterk met theologie bezighoudt. In de Via Crucis komt traditionele kerkmuziek terug zoals het Gregoriaanse Vexilla Regis en Stabat Mater en ´O Haupt voll Blut und Wunden´ uit de Matthäus Passion. In het werk zoekt Liszt daarnaast de grenzen op van gangbare harmonieën en toonsoorten.
Delft Blue Kamerkoor Delft Blue zingt naast de Via Crucis composities van Anton Bruckner en Johannes Brahms. De muzikale leiding van het programma is in handen van dirigent Peter van der Leeuw. Kamerkoor Delft Blue is een gezelschap met 22 enthousiaste, geoefende amateurzangers. Met zingen op hoog niveau en spannende programma’s wil Delft Blue haar publiek verrassen. Variërend van intieme acappella-concerten in kleine kerkjes tot spectaculaire uitvoeringen met orkest in grote zalen of een opera op het station.
Via Crucis, vrijdag 5 april 2019, 20.15 - 21.15 uur
Oude Kerk te Delft, Heilige Geestkerkhof 25.
Werk van Frans Liszt, Anton Bruckner en Johannes Brahms
Kaarten: €17; met Delftpas, CJP en tot 18 jaar €10, voorverkoop €15
Reserveren en voorverkoop via https://www.kamerkoordelftblue.nl/ en in de winkel van de Oude Kerk.