Spannende vondst achter het grafmonument van Piet Hein
In 2024 kwam tijdens de demontage van het grafmonument van Piet Hein († 1629) in de Oude Kerk onverwachts een muurschildering aan het licht. Deze vondst is van groot belang.Niet alleen kent de schildering geen gelijke in Europa, maar ook was dit het eerste ontwerp voor het grafmonument van de luitenant-admiraal.
Het werk is waarschijnlijk in 1637 vervaardigd om de oude weduwe een tijdelijk gedenkteken te geven voor haar gesneuvelde echtgenoot. Zij had al een lange tijd moeten wachten voordat er een begin werd gemaakt met de bouw van de graftombe. Bovendien zou het nog enkele jaren duren voordat het monument daadwerkelijk in de Oude Kerk werd opgericht. Op de schildering is Piet Hein knielend en biddend afgebeeld. Dat is een opvallend verschil ten opzichte van het uiteindelijke grafmonument. Daarop wordt hij namelijk liggend afgebeeld.
De gelijkenis tussen deze knielende figuur en het beeld van de Friese stadhouder, graaf Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg († 1620) op een inmiddels verdwenen grafmonument uit 1625 in de Grote Kerk te Leeuwarden, maakt het mogelijk het ontwerp van de muurschildering toe te schrijven aan Pieter de Keyser. Deze Amsterdamse beeldhouwer was de zoon van Hendrick de Keyser, de architect en aannemer van het grafmonument van prins Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk.
Verder staat nu ook vast dat het grafmonument van Piet Hein door Pieter de Keyser is ontworpen en uitgevoerd. Wie de schildering zelf heeft aangebracht, blijft onbekend, maar waarschijnlijk is dit gedaan door één of meer medewerkers uit De Keysers atelier.
Deze bevindingen komen naar voren uit kunsthistorisch onderzoek van drs. Sjoerd Bijker, die momenteel ook aan een reconstructie van het oorspronkelijke ontwerp van het grafmonument werkt.
Nog enkele weken te zien
Over een aantal weken zal begonnen worden met het terugplaatsen van het grafmonument van Piet Hein. Vanaf dat moment zal de muurschildering voorgoed aan het zicht onttrokken worden.
